VATERPOLO U SMEDEREVU

Uvod

Najvećem broju žitelja ex Jugoslavije i današnje Srbije poznata je notorna činjenica da je naš najtrofejniji sport -vaterpolo- kolektivni vodeni sport- i da nam je on doneo najviše zlatnih, srebrnih  i bronzanih medalja, na Evropskim i Svetskim prvenstvima, kao i na Olimpijskim igrama! Evo i evidentnog dokaza za to !

Druga i jako važna činjenica je ta, da  je vaterpolo sport intelektualaca, odnosno da su vaterpolisti mahom, ili studenti ili su već diplomirali. I zbog jedne i druge činjenice mora se ispričati naredna priča o Svetskom, Evropskom, Jugoslovenskom, Srpskom vaterpolu – sa posebnim naglaskom na Smederevske vaterpoliste ! 

Bilans osvojenih medalja do Olimpijskih igara u Riju 2016.godine

Evropska prvenstva

Po broju osvojenih medalja 20 (šest zlatnih, devet srebrnih i pet bronzanih) va­terpolisti Srbije (SRJ i SFRJ) su prvi u istoriji evropskih prvenstava ispred Mađara.

Zlatne medalje (6) – 1991. godine u Atini, 2001. godine u Budimpešti, 2003. go­dine u Kranju, 2006. i 2012. godine u Beogradu, 2016. godine u Ajnhovenu i 2014. godine u Budimpešti.

Srebrne medalje (9) – 1954. godine u Torinu, 1958. godine u Budimpešti, 1962. godine u Lajpcigu, 1977. godine u Jančepingu, 1985. godine u Sofiji, 1987. godine u Strazburgu, 1989. godine u Bonu, 1997. godine u Sevilji i 2008. godine u Malagi.

Bronzane medalje (5) – 1950. godine u Beču, 1958. godine u Budimpešti, 1966. godine u Utrehtu, 1970. godine u Barseloni i 2010. godine u Zagrebu.

Svetska prvenstva

Od petnaest održanih prvenstava, Srbija (SRJ i SFRJ) je učestvovala na četrnaest (1994. godina u Rimu nisu igrali zbog sankcija UN) i osvojili jedanaest medalja:

Zlatne medalje (5) – 1986. godine u Madridu, 1991. godine u Pertu, 2005. go­dine u Montrealu, 2009. godine u Rimu i 2015. godine u Kazanju.

Srebrne medalje (2) – 2001. godine u Fukuoki i 2011. godine u Šangaju.

Bronzane medalje (4) – 1973. godine u Beogradu, 1978. godine u Berlinu, 1998. godine u Pertu i 2003. godine u Barseloni.

Olimpijske igre

Zlatne medalje (4) – 1968. godine u Meksiko Sitiju, 1984. godine u Los Anđe­lesu, 1988. godine u Seulu i 2016. godine u Riu.

Srebrne medalje (5) – 1952. godine u Helsinkiju, 1956. godine u Melburnu, 1964. godine u Tokiju, 1980. godine u Moskvi i 2004. godine u Atini.

Bronzane medalje (3) – 2000. godine u Sidneju, 2008. godine u Pekingu i 2012. godine u Londonu.

1.Vaterpolo istorija

Preteča vaterpola je sportska igra koja se prvi put pojavila 1869. godine u Velikoj Britaniji, zahvaljujuci nastojanjima sportskih stručnjaka, da se u već tada jednoličan program plivačkih takmičenja unese više živosti . Igru su nazvali foot-ball in the water ( fudbal u vodi ) .

Prepoznavši potencijal ove igre, Londonski plivački savez (LSA; London Swimming Association) već je iduće godine sastavio komisiju čiji je zadatak bio da ustanove osnovna pravila igre. U popularizaciji vaterpola učestvovale su i sportske institucije zadužene za druge sportove na vodi, pa je tako prva pravila vezana za veličinu igrališta i sastav ekipe, doneo Veslački klub iz Burnmauta, Engleska (eng. Bournemouth). Igra je uskoro postala popularna kao “polo na vodi” ili“water polo” (nemački naziv za vaterpolo je “wasser-ball”). 

Tokom godina pravila su se menjala i, u nekim fazama razvoja ovog sporta, vredelo je čak pravilo da svaka ekipa tokom igre ima 12 aktivnih igrača, a utakmice su trajale po 20 minuta.
Prva zvanična pravila nastala su 1876. godine, kada se u Glazgovu (Glasgow), u Škotskoj, odigrala prva utakmica na pravom terenu, omeđenom neophodnim oznakama i to na reci Di (Dee). Krajem XIX veka vaterpolo se počinje širiti Evropom i severnim američkim kontitnentom. Igra se u zatvorenim plivalištima, a umesto pogodaka u gol, zadatak je igre bio da igrač sa loptom u ruci dodirne označeno mesto na ogradi plivališta .

Izuzev 1904. godine, vaterpolo se nalazi na programu Olimpijskih igara od 1900. godine.
Prvi olimpijski pobednik bila je reprezentacija Velike Britanije 1900. godine. Prvo Evropsko prvenstvo u vaterpolu održano je 1926. godine u Budimpešti gde su domaćini, Mađari, odneli pobedu i postali prvi evropski vaterpolski prvaci u istoriji. Mađari su ujedno i prvi svetski prvaci zahvaljujući pobedi na prvom Prvenstvu sveta u vaterpolu održanom 1973. godine u Beogradu.

2.Vaterpolo – vodeni sport

Vaterpolo (Eng. water polo tj. polo u vodi) je ekipni, vodeni sport s loptom koji danas uživa veliku popularnost širom sveta i, uz fudbal, predstavlja najstariju ekipnu disciplinu Olimpijskih igara. Vaterpolo  je uvrćen u program još 1900. godine.

U vaterpolo utakmicama učestvuju dva tima sa po 7 igrača od kojih je jedan golman. Igra se odvija u bazenu, a njen osnovni cilj je ubaciti loptu u gol protivničke ekipe. Ekipa koja u toku utakmice da najviše golova protivničkomj timu i pobednik je utakmice. Meč se odvija pod kontrolom sudija.

Vaterpolo je i ženska i muška disciplina, koja zbog kretanja tela kroz vodu, zahteva veliku fizičku izdržljivost ali, ujedno pruža i veliku mogućnost pravilnog oblikovanja tela i jačanje muskulature.
Deca koju roditelji žele da uključe u neki vaterpolo klub ili školu vaterpola, trebala bi da imaju barem osnovno plivačko iskustvo i da budu  slobodna u kretanju kroz vodu.

  • Prostor za igru i rekviziti

Za takmičenja u organizaciji FINA-e (međunarodne vaterpolo organizacije) vrede jedinstvena pravila. Nacionalne lige i šampionati ipak imaju pravo  da delimično modifikuju ova pravila. Prema pravilima FINA-e, propisana veličina bazena je:

-za muški vaterpolo: širina od 20 metara  i dužina (udaljenost između golnih linija) od 30 metara. Minimalna dubina vode je 1,80 metra, a optimalna 2,00 metra.

-za ženski vaterpolo: širina od 17 metara i dužina od 25 metara . Preporučena dubina vode jednaka je kao i kod muškog vaterpola.

Svaki bazen na kom se odigrava vaterpolo meč mora imati sledeće obavezne oznake:

– bele oznake (stubići) koje označavaju gol liniju i polovine igrališta,

– crvene oznake koje označavaju liniju 2 metra (od gola) te,

– žute oznake koje označavaju liniju 5 metara (od gola).

Takođe moraju biti označene uzdužne linije i to; od gola pa do linije 2 metra (crvenom bojom), od linije 2m pa do linije 5 metara (žutom) te od linije 5 m pa do centra tj. polovine terena (zeleno). Na svakom kraju igrališta, 2 metra od ugla bazena i na strani suprotnoj od zapisničkog stola, mora postojati i crvena oznaka za mesto ulaska igrača u igru.

Gol je konstrukcija pravougaonog obilka, sastavljena od dve stative (čiji je unutrašnji razmak 3 metra) i jedne prečke podignute na visinu od 0,9 metra iznad vode. Po jedan gol se nalazi na oba kraja igrališta (uzdužno), jednako je udaljen od uzdužnih granica igrališta i nalazi se bar 0.30 metra ispred granice igrališta. Vrata gola moraju biti bele boje.

Vaterpolska lopta je okrugla, teška 400-500 grama i za muški vaterpolo mora biti dimenzija (obim) 0,68 – 0,71m sa pritiskom od 90 – 97 kPa. U ženskom vaterpolu, lopte su dimenzija 0,65 – 0,67m sa pritiskom od 83 – 90 kPa. Vaterpolske lopte moraju da budu vodonepropustljive, bez spoljašnjih šavova i bez ikakvih spoljašnjih premaza. Svaka lopta ima vazdušnu komoru i samozatvarajući ventil.

Takmičarska oprema

Svi igrači u bazenu moraju da imaju neprovodne  kupaće gaćice (ili kostime tj. gaćice sa dodatkom u ženskom vaterpolu) i kapice sa specijalnim štitinicima za uši. Kapice su ujedno i znak raspoznavanja dvaju timova, pa je neophodno da budu u različitim (ili kontrastim) bojama i da se razlikuju od boje lopte. Dok su stara pravila zahtevala da se koriste isključivo plave i bele kapice, današnja pravila dopuštaju korišćenje različitih boja i amblema, koji uglavnom predstavljaju klub ili nacionalnu reprezentaciju. Golmani uvek nose crvene kapice.

Svaki igrač obavezan je da ima kapicu na glavi, zavezanu ispod brade tokom cele utakmice. Ukoliko se desi da je tokom igre izgubi, mora je ponovo staviti ili zameniti novom, čim se za to ukaže prva prilika. Sem što se igrači dvaju timova međusobno razlikuju po boji kapica, raspoznavanje je olakšano i brojem koji se uvek mora nalaziti sa obe strane kapice i biti veličine ne manje od 10 cm. Dok golman uvek nosi kapicu s brojem 1, ostali igrači nose brojeve od 2 do 13, s tim da crvena kapica br. 13 uvek pripada rezervnom golmanu. Sem u slučajevima kada sudija za to izda odobrenje, brojevi se tokom igre ne smeju menjati.

Na međunarodnim takmičenjima, sem broja, svaka kapica mora da ima i službenu međunarodnu slovnu oznaku (sa slovima ne manjim od 4 cm), kao i zastavu države za koju takmičar igra.
Tokom utakmice, igrači na sebi ne smeju imati nikakve predmete, koji bi mogli njima ili ostalim igračima naneti povrede. Zabranjeno je i nanošenje masnih, ili bilo kakvih drugih sredstava na kožu.

Trajanje igre

Trajanje igre mora biti 4 četvrtine po 8 minuta stvarne igre. Vreme se počinje meriti na početku svake četvrtine, ili produžetka u trenutku kad igrač dotakne loptu. Kod svih znakova za prekid merni sat mora se zaustaviti dok lopta ne bude vraćena u igru, napuštanjem ruke igrača koji izvodi odgovarajuće bacanje, ili kada loptu dotakne igrač nakon sudijskog bacanja.

Između prve i druge, kao treće i četvrte četvrtine utkmice ostiji odmor od 2 minuta, a između druge i treće četvrtine od 5 minuta. Ekipe, uključujući igrače, trenere i službena lica, moraju promeniti strane pre početka treće četvrtine i odnosno drugog produžetka-poluvremena.

Ako je nakon isteka vremena utakmica završila nerešeno, a potrebno je dobiti pobednika, mora se igrati produžetak posle odmora od 5 minuta. Igraju se 2 produžetka po 3 minuta stvarne igre, sa prekidom od 2 minuta kako bi ekipe promenile strane. Ako je rezultat na kraju dva produžetka nerešen, moraju se izvoditi kaznena udarci (peterci ) kako bi se dobio pobednik.

Igra se po propisanim Pravilima igre.

2.Vaterpolo u Svetu i Evropi

Plivački stručnjaci ozbiljno su počeli da rarazmatraju mogućnost da se ova igra uvede u program ostalih sportova na vodi, a britanski pomorci preneli su svoj “fudbal” na kontinent i u britanske kolonije, sve do Sjedinjenih Američkih Država. Nemci, Francuzi, Belgijanci, Holanđani, Šveđani i Mađari počeli su da igraju vaterpolo u okviru još nedovoljno preciziranih pravila, svako na svoj način. Igra je postajala sve popularnija u Evropi, bez obzira na to što su njena pravila još uvek podsećala na ragbi. Bilo je to vreme detinjstva ove igre.

U Evropi se vaterpolo pojavljuje 1894. godine, i to najpre u Nemackoj, a zatim u Austriji, Belgiji , Francuskoj i Madjarskoj. Od 1900. godine vaterpolo se neprestano (osim 1904.g.) nalazi u programima Olimpijskih Igara. Prvi Olimpijski pobednik bila je Velika Britanija (Osborne Club , Manchester) na Olimpijskim Igrama 1900. godine u Parizu.

Prvo prvenstvo Evrope odrzano je 1926. godine u Budimpesti, gde je prvo mesto osvojila reprezentacija Mađarske. Prvenstvo Sveta je prvi put odrzano 1973.godine u Beogradu, a prvi svetski prvaci bili su Mađari ispred SSSR i Jugoslavije . Utakmica koja je tada odigrana vrlo je malo ličila na današnju igru, ali je pobudila veliki interes medju okupljenom omladinom.

3.Vaterpolo u Jugoslaviji

Vaterpolo, odn. “Fudbal u vodi” došao je kod nas, u naše krajeve, u prvoj deceniji pošlog veka. Doneli su ga somborski studenti, iz Budimpešte. Izgradnja Velikog bačkog kanala u mnogome je uticala, stvarajući u ono vreme povoljne uslove, da se u ovom ravničarskom gradu, dosta udaljenom od Dunava, počne igrati vaterpolo. Tako je Sombor postao kolevka jugoslovenskog vaterpola. Entuzijazam somborskih studenata ubrzo je urodio plodom i doneo prve velike rezultate. Igrači “Somborskog sportskog udruženja” osvojili su, 1913.godine, čak i pokrajinsko prvenstvo Mađarske, a posle završetka prvog svetskog rata, somborski vaterpolisti osvojili su, 1921.godine, i naše prvo državno prvenstvo. Septembra pomenute godine, na hladnim vodama Bledskog jezera, igrači iz daleke bačke varošice ubedljivo su trijumfovali ispred igrača iz Splita, Zagreba, Sušaka i Ljubljane.

Tako su imena Hamedera, Laloševića, Maurera, Žigmonda, Šuljoka i tada čuvenog Lugomerskog bila zapisana kao naši prvi državni prvaci.Somborci su taj svoj uspeh ponovili i sledeću godinu; a od tada, primat se seli na more. Pune četiri decenije trajala je dominacija klubova iz Splita, Sušaka i Dubrovnika.
Posebno je bilo zabeleženo “zlatno doba” slavnog dubrovačkog “Juga”, koji je neponovljivom serijom od četrnaest uzastopnih šampionata postao sinonim našeg predratnog vaterpola. U to vreme, Dubrovčani nisu znali za poraz punih 35 godina. U prekrasnom ambijentu starog dubrovačkog “porta” rađale su se slavne generacije naših vaterpolista.”Jug” je bio ponos grada ispod Srđa.Teško je zaboraviti taj neponovljivi prizor kada je gotovo celi Dubrovnik stigao u svoju tihu luku da pozdravi svoje vaterpoliste. Bilo je to romantično doba, kada su “Jugaši” svakodnevno vežbali u skrivenoj kamenitoj uvali Danča, a lovorike ubirali u svojoj gradskoj luci. Ali, vreme i gradi i razgrađuje.Tako je bilo i sa slavom dubrovačkih vaterpolista.Jednog avgustovskog dana 1956. godine, srušen je mit o njihovoj nepobedivosti.Stigli su mladi vaterpolisti “Jadrana” iz susednog Herceg-Novog i konačno prekinuli jednu sjajnu tradiciju, pobedivši svoje dojučerašnje učitelje.

Velika seoba igrača

Pune četiri decenije trajala je apsolutna dominacija klubova sa mora. Dugo sunčano leto, jaka tradicija, solidna škola i popularnost i poseban smisao koji su posedovali primorski igrači za ovu

igru učinili su da je vaterpolo tavorio u Zagrebu, Beogradu, Ljubljani ili Somboru; šampionske titule odlazile su, svake godine, u Split, Dubrovnik ili Herceg-Novi. Prvenstva države proticala su u večitim okršajima primorskih rivala.

Ipak, došao je kraj svim tim romantičnim vremenima našeg vaterpola. Igra je konačno prestala da bude samo ugodna letnja razbibriga studenata. Uspehe je trebalo pripremati i usred hladne zime, u prekrivenim plivalištima. Vreme letnjih ferija bilo je isuviše kratak period za bilo kakve solidnije pripreme, a od stare slave nije se više moglo živeti.

Igrači sa mora, koji su se ovoj igri počeli posvećivati ozbiljnije, morali su da se, u potrazi za boljim uslovima rada, sele u Beograd i Zagreb. Plejada splitskih, dubrovačkih, korčulanskih i bokeljskih reprezentativaca obrela se, gotovo preko noći, u beogradskom “Partizanu” i zagrebačkoj “Mladosti”. Tako su se, u ovoj “velikoj” studentskoj seobi sa mora, našli: Orlić, Asić, Trumbić, Čukvas, Belamarić, Rudić, Marović, Dabović, Radan, Perišić, Depolo i drugi. Pohrlili su tamo gde su ih čekali solidniji uslovi za rad i egzistenciju, a njihovi “Porat”, “Arsenal” ili Zvončac ostali su samo uspomene.


Stvoreno je jezgro jednog velikog kluba, pa je poslednjih petnaest godina proteklo u apsolutnoj dominaciji beogradskog “Partizana”, kome je jedino zagrebačka “Mladost” povremeno bila dostojan takmac. U divnoj istoriji takmičenja za Kup evropskih šampiona, u tradiciji dugoj gotovo deceniju i po, od onih prvih ideja nekolicine novinara beogradskog “Sporta” pa do danas, imena “Partizana” i “Mladosti” ispisala su sjajne stranice našeg klupskog vaterpola, jer su ova dva tima čak deset puta osvajala taj značajni evropski trofej. Beogradski “Partizan”, u ovom takmičenju, postigao je sigurno najveći uspeh jedne naše sportske ekipe u internacionalnoj konkurenciji.

4.Vaterpolo  u  Smederevu

Najveća zanimljivost i dika Smedereva sigurno je bila ta, što je u drugoj polovini 50-tih godina, u gradu od 20-tak hiljada stanovnika, osnovan  Plivački i Vaterpolo klub smederevskih studenata  i entuzijasta -„Smederevo“. Prema kazivanju starog Smederevca i vrlo uspešnog sportiste, Branislava Đorđevića Brace Slona, glavni osnivač i vođa tog Vaterpolo kluba bio je veliki sportista, sportski radnik i entuzijasta Ljubomir Milojević Ljuba Glista. Inače, Lj. Milojević je po struci bio diplomirani pravnik, ali i poliglota i publicista, kao i veliki mobilizator i organizator sporta u Smederevu.

U drugoj polovini 50-tih godina prošlog veka bilo je dosta mladih Smedervaca na studijama na beogradskim fakultetima, odn. na Beogradskom univerzitetu. Pored sticanja željnog i potrebnog znanja, ti maladi ljudi bavili su se sportom u cilju održavanja fizičke kondicije i očuvanja zdravlja i vitalnosti. I dok su mnogi mladići Smedereva jurili za loptama na suvom (fudbal, rukomet i košarka), nešto manji broj njih, pravih etuzijasta, latilo se jurenja lopte po vodi, i to po, tada, našem lepom plavom Dunavu.

Na donjim fotografijama daje se ilustracija mesta, odn. vaterpolo igrališta novoosnovag Plivačkog i Vaterpolo kluba „Smederevo“. Obeleženo vaterpolo igralište sa propisanim golovima, nalazilo se u Dunavu, između dva flosa, na Plaži na Adi, nešto bliže obali. 



Pisac ove priče o vaterpolu u Smederevu, u peridu od 1956. do 1960. godine imao je 10 do 15 godina. Moj otac, tada aktivni ribar, Dragoslav Tasić Draga Calion, svakodnevo me je, u letnjem periodu, vodio sa sobom u ribolov za rad sa mrežom, najčešće sa alovom, ali me je česće učio i „terao“ da sa njim pravim („četkam“) mreže : metlice i alove. Pošto mu je za ribolov trebala radna snaga, on je kao pomoćnike angažovao i neke đake i studente iz siromašnijih porodica, zbog čega je bio jako popularan kod tih mladih ljudi. Kako sam ja bio stalno uz njega, upoznao sam mnoge smederevske mladiće i studente, pa među njima i ove made entuzijaste; osnivače, pokretače i igrače prvog i jedinog Vaterpolo kluba u Smederevu.

Jedan od tada aktivnih igrača vaterpolo kluba „Smederevo“, Branislav Đorđević Braca Slon, po sećanju i ja, prema prikupljenim podacima, napravili smo narednu romantičnu priču.

Najzaslužniji za osnivanje Plivačkog i Vaterpolo kluba „Smedereveo“ bili su :





Ljubomir Milojević Ljuba Glista
, dipl. pravnik, sportista- gimnastičar (1919.-1983.g.). Osnovnu školu završio u Selevcu, maturirao u Gimnaziji u Smederevu, studirao je na DIF-u i na Filozofskom fakultetu, a završio Višu upravnu školu i diplomirao na Pravnom fakultetu. Bio je urednik lista “Istina” (1938.-1942.g.) i bio član Administrativnog odeljenja – Izvanrednog komesarijata za obnovu grada Smedereva. Po Oslobođenju radio je kao prevodilac za francuski, nemački i sve slovenske jezike u američkoj komandi. Tada je i izazivao  divljenje Amerikanaca zbog njegovog poznavanja stranih jezika. Radio je u Savezu sportova Jugoslavije u Beogradu (1947.-1955.g.) i bavio se teorijom gimnastike. U Smederevo se vratio 1955.g. i u Zavodu za socijalno osiguranje bio pravnik i Načelnik pravnog odelenja.

U “Sokolu”, a potom u DTV “Partizanu”, bavio se uspešno gimnastikom, izvodeći i najteže vežbe, zbog čega je stekao nadimak “Ljuba Glista”, jer je bio izuzetno savitljiv. Pored gimnastike aktivno je učestvovao u organizaciji mnogih sportskih disciplina i klubova: Plivačkog i Vaterpolo kluba “Smederevo“, Odreda izviđača i dr. Aktivno je učestvovao na mnogim kongresima posvećenim razvoju gimnastike, kao i svojevremeno popularnih radničkih sportskih igara. 

Objavio i knjige : Piručnik za izlete i logorovanja (Beograd 1950.g.); Izleti i logorovanja, (Beograd, 1951.g.); Terminologija prostih vežbi (Beograd, 1951.g.).

Mladen Cvetković Mlađa, dipl.veterinar, sportista; plivač, vaterpolo igrač i trener; (1933.-2005.g.). Osnovnu školu učio je u Vučaku, a maturirao je u Smederevskoj Gimnaziji. Kao jedan od boljih studenata, na Veterinarskom fakultetu u Beogradu diplomirao je 1958.g.

Kao veterinar radio je u Mihajlovcu (1958.-1974.g.), dok je  u Skupštini opštine Smederevo radio kao veterinarski inspektor (1974.-1998.g.). Penzionisao se 1998.g., ali je kao poznat, odmah otvorio samostalnu privatnu veterinarsku ambulantu (1998.-2000.g.). Bio je uvaženi savetnik stočara, pčelara, lovaca i kinologa.

Jedan je od osnivača i igrača Plivačkog i Vaterpolo kluba “Smederevo”, u kome se među prvim u Srbiji igrao i vaterpolo. Završio kurs za instruktora vaterpola i plivanja (Jagodina, 1957.g.), a na Institutu za fizičku kulturu u Beogradu položio je stručni ispit za trenera plivanja i vaterpola (1962.g.). Na Smederevskoj Adi vodio je školu plivanja za decu i omladinu, a bio je organizator preplivavanja Dunava (1962.-1980.g.); i takmičenja u malom plivačkom maratonu. Bio je član Izvršnog odbora Plivačkog saveza Srbije.

Petar Pavlović Pera Krka, dipl. pravnik, advokat, organizator sporta (Smederevo, 1929. – 2008.g.) Osnovnu školu i Gimnaziju završio je u Smederevu. Diplomirao je na Pravnom fakultetu u Beogradu 1962.g. U Narodnom odboru Opštine Smederevo bio je sekretar (1963. -1967.g.),  a onda je u Smederevu otvorio i vodio advokatsku kancelariju (1967.-1976.g.). Kada je otišao iz Smedereva,  u luci Ploče bio  je direktor pravnih poslova (1979.-1982.g.), u Beogradu je bio sekretar u Institutu društvenih nauka (1982.-1986.g.), a radio je i kao i sekretar u preduzeću „Invest import“ (1986.-1991.g.).

Jedan je od osnivača (1990.g.) i više godina bio potpredsednik Srpske liberalne stranke i član Lige za restituciju i zaštitu ljudskih prava. Pera Krka je bio veliki zaljubljenik u sport, učesnik i veliki organizator sporskih manifestacija i sličnih priredbi u Smederevu. Entuzijasta plivačkog sporta, bio je učesnik osnivanja Plivačkog i Vartepolo kluba (treći u Srbiji) i aktivni igrač. Sa bratom Zoranom „Puscem“ obnovio je rad stonoteniskog kluba.

Po sećanju  Branislava Đorđevića, Plivački i vaterolo klub „Smederevo“ osnovan je daleke 1956. g. i dok je bilo puno entuzijazma, i dok đaci nisu postali studenti u Beogradu, i dok se neki mladići nisu zaposlili, klub je postojao i radio sve do 1960.g.

Prvi predsednik Kluba bio je Ljuba Vermez, koji je po struci bio diplomirani pravnik, a inače je radio kao jedan od direktora u Zavodu za socijalno osiguranje.

U to vreme u Srbiji nije postojala neka Vaterpolo liga nižeg ranga, jer je glavna koncentracija vatepolo klubova bila na moru, a na kontinentu to su bili klubovi u Beogradu i u Zagrebu. Doduše,  vaterpolo klubovi u Srbiji, u jednom nižem ragu, postojali su u: Beogradu, Bečeju, Boru, Jagodini, Paraćinu, Šapcu, poznatom Somboru, i naravno u Smederevu.

Pošto nije postojala Vaterpolo liga tog nižeg ranga, takmičenje navedenih klubova odvijalo se na organizovanim turnirima u tim gradovima.

Sa leva na desno; stoje: Branislav Đorđević-Braca Slon, Đorđe Mihajlović-Đoka Čokalija, Bogoljub Milosavljević- Čampar, Stevan Anđelkov- Anđelko, Branko Krivokuća- Branko Krivi, Zoran Milosavljević  Čampar, Boško Srećković- Srrećko, Mladen Cvetković- Mlađa, Ljubomir Milojević-Ljuba Glista (u odelu), N.N., N.N., Jovan Milošević- Jovica Cokula, Vojislav Đorđević- Lele Trubač, Zoran Mihajlović- Zuki, Svetomir Đorđević- Sveta Koreja, BuleMirković i Jovan Živković.

Sa leva na desno; stoje: Krakac (nepoznato ime), Đoka Čokalija – Đorđe Mihajlović, Mlađa – Mladen Cvetković, Ljubomir Milojević- Ljuba Glista (u odelu), Pera Krka -Petar Pavlović, Sveta Koreja – Svetomir Đorđević, Srećko – Boško Srećković, Čuči: Krivi – Branko Krivokuća.

Prvi igrači novoorganizovanog Vaterpolo kluba  u Smederevu :

Branko Krivokuća Krivi,  dipl. elektro inženjer, rođen je 1935. godine u Smederevu, u učiteljskoj porodici čuvenog čika Sredoja. U vreme studentskih dana, a naročito u letnjem periodu, sa svojim drugovima i kolegama, bio je član novoosnovanog vaterpolo kluba „Smederevo“. Kao jak i stamen mladić, bio je jedan od boljih vaterpolista. Bio je jako društven i popularni Smederevac, pa je mnogima ostao u divnom sećanju.

Studije elektrotehnike uspešno je završio na Elektotehničkom fakultetu, Beogradskog Univerziteta. Kao jedan od boljih inženjera zaposlio se u Smederevskoj Želazari i radio u Kapitalnoj izgradnji, najpre kao nadzorni organ, a onda i kao i šef Službe elektro nadzora. Nakon uspešne montaže i puštanja u rad novih postrojenja otišao je u Beogradski Energoprojekt.

Đorđe Mihajlović Đoka Čokalija, dipl. pravnik, advokat, organizator sporta (Smederevo, 1933. – 19XX.g.) Osnovnu školu i Gimnaziju učio je i završio u Smederevu, a diplomirao na je Pravnom fakultetu u Beogradu.

Potomak je jednog od najstarijih Smederevskih poslastičara – čokalije Ace Mihajlovića, koji je imao radnje na više lokacija, ali mu je najpoznatija bila ona na prostoru preko puta Šojkine kafane (i hotel „Takovo“). U vreme otvaranja gradske plaže na Adi (1954.g.) i nadalje, kod njega su se snabdevali svi oni koji polaze na kupanje, ali i plivači i vaterpolisti, koji su nekako u to vreme osnovali prvi plivački i vaterpolo klub “Smederevo“. Po prirodi stvari, Đorđe je najpre radio kao pravnik, a onda je u Smederevu otvorio i vodio advokatsku kancelariju.

Đoka je bio veliki zaljubljenik u sport, entuzijasta, učesnik  i organizator  sporskih manifestacija i sličnih priredbi u Smederevu. Bio je veliki entuzijasta plivačkog sporta i aktivni učesnik osnivanja i igrač Vaterpolo kluba .

Svetomir Đorđević Sveta Koreja, rođen je 1936. godine u Smederevu. Kao i većina mladih ljudi  na početku 50-tih godina prošlog veka, aktivno se bavio sportom : najpre je igrao rukomet, a onda se bacio na vodene sportove, pa se bavio veslanjem i vaterpolom, u kome je postigao svoje najbolje rezultate. Po ugledu na njega i njegova mlađa braća, Branislav Braca i Predrag Šojka bili su vrlo predani sportu i njime su se aktivno i vrlo uspešno bavili.

Nakon završene Tehničke škole, Svetomir Đorđević se zaposlio u Železari, a onda je iz radnog odnosa studirao i diplomirao na Višoj školi za organizaciju rada, pa je tako postao inženjer organizacije rada. Ostao je upamćen kao jedan od najboljih  stručnjaka za planiranje proizvodnje u Novoj Železari, pa je tako dogurao da Rukovodioca Službe – Priprema proizvodnje. 

Vojislav Đorđević Lele Trubač, rođen je 1936. godine u Smederevu. Osnovnu i Tehničku školu učio je i završio u Smederevu. Jedan je od igrača Plivačkog kulba “Smederevo”, u kome se među prvima u Srbiji igrao i vaterpolo. Kao svršeni tehničar zaposlio se u Železari i u njoj radio sve do penzionisanja. Iz svoje ulice Stevana Nemanje lako i brzo je stizao do Dunava, Keja i Veslačkog kluba. Velika ljubav prema Dunavu i sportovima na vodi odvela ga je u njegovu najveću ljubav – u vožnju kajaka i kanua, pa je tako postao i jedan od najaktivnijih članova Brodarskog i Jedriličarskog kluba „Metalac“.

Prošle, 2019. godine održana je 64. po redu, od 24. jula do 5.septembra, Međunarodna Turistička Dunavska regata-TID. Na svom putu obilazi četiri glavna grada Evrope: Beč, Bratislavu, Budimpeštu i Beograd. Na putu kroz Srbiju, učesnici regate boravili su u njoj 16 dana i zaustavili se u 12 naselja, između ostalih i u Smederevu. Regata je startovala 22. juna u nemačkom gradu Ingolštatu, a okončala se nakon dva i po meseca i 2.515 pređenih kilometara, u rumunskom selu Sveti Đorđe.

TID je najveća i najduža rečna regata na Svetu, koja okuplja učesnike ne samo iz podunavskih zemalja, već i sa van evropskog  područja, među kojima su odrasli, deca i starije osobe oba pola. Oni dnevno prelaze oko 43 kilometra, a osnovno pravilo je da se etape prevaljuju u kajacima i kanuima, uz pomoć veslanja posade.

Naš Vojislav Đorđević Lele, sa svojim drugam Slavom Mirkovićem Gidžom, sa kajakom ili kanuom, bio je dugogodišnji učesnik te velike i važne Međunarodne Turističke Dunavska regate -TID.





Jovan Milošević Jovica Cokula, pukovnik  JNA,(1939.-2020.g.). Rastao je u Smederevu, u uglednoj, staroj građanskoj porodici Milorada i Nade Milošević. Pored Jovana, njegovi roditelji su imali još trojicu sinova : Dimitrije-Milče, Živadin-Žilic, i Radoslav-Dida. Pukovnik Jovan Milošević je još od detinjstva bio predodređen da se bavi vojničkim poslom. U njegovoj porodici je postojala ratnička tradicija, a i otac mu je često pričao o ratnim danima, tako da je on još kao dečak poželeo da bude vojnik. I ta ljubav preme vojničkom pozivu „oterala“ je Jovana da se upiše na Vojnu akademiju u Beogradu. Naravno, Jovan je najpre, završio Osnovnu školu, a potom i Gimnaziju u Smederevu.

Jovan je, kao i njegova braća, bio izvrstan plivač, a blizina Dunava i Ada, bili su mu izazov da se u kasnim 50-tim godinama prošlog veka aktivno bavi plivanjem i vaterpolom, u tek osnovanom Klubu „Smederevo“.

Od kuda Jovanu nadimak „Jovica Cokula“? Ovaj nadimak dobio je kao učenik Gimnazije. Profesorka istorije Zorka Vlajković je rekla da Jovan svojim izgledom podseća na Kaligulu Cokulu. Naime, Jovica je tada bio crnomanjast momak, lepog lika sa grguravom kosom i jako zgodan. Drugovi u razredu : Mali Jole, Vlaja Osmeh, Milanče Cance i dr. jedva su dočekali takvo „krštenje “ svoga druga i nastavili da ga tako zovu. Prvi deo – Kaligula se izgubio, ali je ovaj drugi deo – Cokula ostao. Taj nadimak je u nekom smislu odredio i životni poziv Jovana Miloševića, jer se neizostavni deo vojničke opreme – vojničke cipele – nazivaju cokule.

Zoran Milosavljević Čampar, rođen je1937. godine u Šapcu. Osnovnu školu učio je u Šapcu, a Gimanaziju je završio u Smederevu. Sin je čuvenog smederevskog doktora Božidara Milosavljevića Čampara. Po završetku studija na Medicinskom fakultetu u Beogradu postao je lekar. Dobivšii specijalizaciju, postao je dečiji hirurg, a zatim i dečiji neurohirurg. Svoju specijalizaciju obavio je u Bostonu, u Americi. Po prirodi stvari postao je i doktor medicinskih nauka. Poznato je da je do sada objavio preko 60 naučno-stručnih radova u raznim međunarodnim stručnim časopisima.

Međutim, dr Zoran Čampar u Smederevu je zapamćen i kao veliki ljubitelj sporta i čovek, koji je vrlo rado upražnjavao različite sportove : igrao je rukomet, košarku i stoni tenis. U pionirskom vremenu za vaterpolo, sa svojim starijim bratom Bogoljubom, jedno vreme bio je član Vaterpolo Kluba „Smederevo“. Koliko je voleo sport i koliko ga je upražnjavao, govori i činjenica da se u mladosti bavio i boksom, pa čak i skokovima u vodu !

Bobogoljub Milosavljević Čampar, rođen je 1934.godine u Šapcu. Osnovnu školu učio je u Šapcu, a Gimanaziju je završio u Smederevu. Sin je čuvenog starog smederevskog doktora Božidara Milosavljevića Čampara. Po završetku studija na Medicinskom fakultetu u Beoogradu postao je lekar. Dobivšii specijalizaciju, postao je hirurg, a zatim i neurohirurg. Svoju specijalizaciju obavio je u Kanadi. Po prirodi stvari postao je i doktor medicinskih nauka.  Bio je redovni profesor na Medicinskom fakultetu u Beogradu. Zapisano je da je do sada objavio 50-tak naučno-stručnih radova u međunarodnim stručnim časopisima. Kao uspešan prof. dr Milosavljević bio je asistent i redovni profesor hirurgije i neurohirurgije  na poslediplomskim studijama na Univerzitetu u Libiji.

Međutim, dr Bobogoljub Čampar u Smederevu je zapamćen i kao veliki ljubitelj sporta i čovek, koji je vrlo rado upražnjavao vaterpolo. U pionirskim danima za vaterpolo, sa svojim bratom Zoranom, jedno vreme bio je član Vaterpolo Kluba „Smederevo“.

Bule Mirković, rođen 1936.g. ; Lekar-sin čuvenog smederevskog doktora Mirkovića,

Jovan Živković, rođen 1938.g.; Agronom-vinogradar,

i N.N. igrači.

Autor:                                                                                                              Smederevo
Nikola Tasić Cale                                                                                          14 .jul 2020.g.
Dipl.maš.inženjer (u penziji)
Stari Smederevac i Železarac

Poslednje vesti

Leave a Comment