Tokom srednjeg veka mnogi su carski izaslanici, diplomate, putopisci sa zapada ali i sa istoka putovali iz Evrope u Aziju i obrnutim pravcem i na tim putovanjima beležili ono što su videli, doživeli i predstavljali svojim naredbodavcima. Tako je Hans Dernšvam (Hans Dernschwam) rođen u Češkoj 1494. godine, od 1525. bio u službi veleposednika i magnata Antona Fugera, za koga tokom 1528. godine ispituje rudnike u Transilvaniji i prikuplja antičke nalaze iz Dakije. „Iz putopisa Hansa Dernšvama 1553–55“, godine 1553. pridružio se članovima diplomatskog poslanstva koje je predvodio Antun Vrančić i sam je snosio troškove putovanja do Carigrada. Sa ovog putovanja doneo je mnoge grčke, latinske, arapske rukopise. O ovom putovanju ostavio je beleške u vidu putnog dnevnika. prošao je i kroz Srbiju, a carigradskim drumom nezaobilazna stanica bilo je i Smederevo. Opis Smedereva i okoline prilikom povratka iz Carigrada iz njegovog ugla izgleda ovako: „Jula 24. došli su u Smederevo, 4 milje udaljeno. Koliko im je izgledalo da je zemlja od Niša lepa i plodna, toliko je zemlja oko Smedereva bila još lepša i plodnija ravnica. Kod varoši Smedereva bili su veliki vinogradi, da sprijatnije ne može poželeti…
Smederevo leži na jednom brežuljku kraj jednog rukavca Dunava, sagrađeno dole do samog Dunava i ograđeno zidovima. Prema Dunavu imalo je 5 okruglih kula i jednu kapiju ka reci; a prema varoši bilo je 10 okrnjenih kula, među njima 3 veće za odbranu topovima, sa mnogo zubaca, a po sredini kapija. Zidovi su visoki, uz njih slobodan prostor između spoljne ograde i unutrašnjeg gradskog zida, u kome je stajao top, a pored zidova obzidan jarak, ne širok. Kad Dunav nadođe, ispune se i jarkovi. Strance nisu puštali da ulaze; unutra nije bilo nikakvih građevina, ni zamaka ni kuća, izuzimajući samo drvene kolibe od blata i prodavnice. Iznutra je u gradu bilo pomošćeno, tj. postavljeno, kaldrmisano drvenim talpama.
Tako je bilo nekada, tačnije u srednjem veku kada su o veličini otomanske imperije, ali i o pokorenim narodima i državama predstavnike velikih sila obaveštavali specijalni izaslanici, državni službenici i belosvetski putopisci. Kroz istoriju Smederevo se menjalo i od turske kasabe, koja se gradskom citadelom branila od neprijatelja spolja odnosno od moćne imperije koja je bila odmah tu preko Dunava, nastao je grad sa svojim glavnim trgom trougaonog oblika, baš kao i Tvrđava, odnosno centralnim delom kojim dominiraju objekti izuzetne vrednosti.
Kao simbol pravoslavne hrišćanske vere, centrom dominira Hram Svetog velikomučenika pobedonosca Georgija, sagrađen u periodu od 1850-1854. godine. Zidan je po ugledu na manastir Manasiju i treći je po veličini hram u Srbiji. Rađen je od belog mermera po projektu Jana Nevole a graditelj je bio Andreja Damjanov. Hram Svetog Georgija karakteriše pet kupola i visoki zvonik na zapadnoj strani. Iznad zapadnog portala hrama Svetog Georgija nalazi se skulpturalna predstava Sv.Georgija i aždahe. Živopis i ikone ikonostasa izradio je 1935. godine slikar Andreja Vasiljević Bicenko iz Kijeva, jer je ikonostas iz perioda nastanka crkve nažalost uništen tokom Prvog svetskog rata. Stubovi, kao arhitektonski elemenat unutrašnje kompozicije, su vitki, elegantnih linija i ostavljaju impozantan utisak unutrašnjosti crkve.
Tu na glavnom Gradskom trgu je i zgrada nekadašnjeg Okružnog načelstva, sada Osnovni i Viši sud, sagrađena između 1886. i 1888.godine. U većem broju prostorija nekada je bila smeštena politička uprava, građevinska i carinska nadleštva, zatim državna štedionica, te sreski sud, ali I zatvor i žandarmerija. Zgrada je puna istorijskih uspomena i značajnih suđenja. U njoj su prisustvujući suđenjima, boravili veliki pravnici, advokati i ugledni političari.
Zgrada Podunavskog upravnog okruga, nekada je bila zgrada starog Opštinskog doma podignuta je dvadesetih godina prošlog veka, po idejnom projektu profesora i akademika, arhitekte Beograđanina Pere Popovića. Na uglu iznad glavnog ulaza, postavljene su četiri statue, antički drapirane, koje predstavljaju oličenje pravde, reda, nauke i kulture.
Pored hrama nalazi se Spomenik palim borcima u Prvom svetskom ratu, od 1914 – 1919. Godine. Smederevo je u tom Velikom ratu bilo poprište jedne od najvećih bitaka i velike pobede srpske vojske na Mitrovdan 1914. godine.
Kada je reč o ostalim spomenicima koji se nalaze u centru grada, tu je i Spomenik 5. Jun, kao svedok tragedije koja je skoro potpuno razorila Smederevo i ubila više hiljada meštana.
Naredbom okupacionih vlasti, Smederevska tvrđava je određena za smeštaj ostataka vojne sile Kraljevine Jugoslavije. U Tvrđavu je sa svih strana dovoženo na tone odbačenih sanduka municije, granata, baruta, eksploziva, buradi mazuta, benzina, nafte, itd.
Petog juna 1941. u 14 časova i 14 minuta, pod nerazjašnjenim okolnostima, odletelo je u vazduh skladište eksploziva u Tvrđavi. U jednom trenu život je izgubilo nekoliko hiljada ljudi a dvostruko više je ranjeno. Za samo nekoliko sekundi, trećina smederevskih kuća je srušena. Najveća ravničarska tvrđava u Evropi pretrpela je ogromna oštećenja. Spomenik se nalazi na potezu između Muzeja Smederevo i Smederevske tvrđave.
Spomen park Tri heroja posvećen je narodnim herojima smederevskog kraja poginulim u Drugom svetskom ratu. Nalazi se u blizini zgrade Gradske uprave.
Značajna istorijska lokacija je i Karađorđev dud, ispod čijih krošnji je početkom 19. veka kada je otomanska imperija slabila, tadašnji turski zapovednik grada Dizdar Muharem Guša predao ključeve grada Voždu Karađorđu Petroviću 8. novembra 1805. i tako simbolično proglasio Smederevo po drugi put u istoriji za prestonicu Srbije. Karađorđev dud je i botanički raritet, jer je star preko trista godina. Nalazi se u centru grada u neposrednoj blizini Gimnazije.
Nezaobilazna destinacija u Smederevu je Crkva Uspenja Presvete na Starom groblju. nastala je u prvoj polovini 15.veka. Veruje se da je bila grobna kapela smederevskog mitropolita Atanasija. Oslikana je oko 200 godina nakon izgradnje, od strane nekolicine zografskih radionica.
Uz oltar crkve na severnoj strani nalazi se grob Dimitrija Davidovića -„oca srpskog novinarstva“, a nedaleko je i grobna kapela smederevskog dobrotvora Dine Mančića koju je uradio Aleksandar Bugarski 1884. Ovde se takođe nalazi i spomen-kosturnica žrtvama petojunske eksplozije, po projektu Deroka.
Muzej u Smederevu nastao pre sedam decenija, pripada grupi zavičajnih muzejskih ustanova kompleksnog tipa. U izložbenim salama osnovne muzejske postavke mogu se videti brojni predmeti, koji su najzanimljivija svedočanstva o vremenima koja su iza nas, i ukazuju na uzbudljiv razvitak materijalne i duhovne kulture žitelja ovih prostora kroz vekove. Pored osnovne izložbene postavke muzejskih eksponata, u Muzeju se mogu pratiti brojne gostujuće i tematske izložbe, zatim različite promocije i predavanja, radionice i konferencije.
Sve ovo pokazuje da je Smederevo drevni grad sa bogatom istorijskom, prošlošću, da ima ogroman potencijal kada je reč o turističkoj ponudi. Kada se svemu ovome navedenom dodaju i manifestacije koje imaju svoj istorijski tok, svoju tradiciju i tematsko značenje, može se sa sigurnošću konstatovati da je turistički proizvod širok, bogat, znimljiv i neosporan. Samo ga treba markentinški obraditi kako bi grad na Dunavu bio nezaobilazna destinacija tokom turističkih tematskih i drugih poseta u ovom delu Balkana i Evrope.
Tekst je objavljen u sklopu projekta koji je sufinansiran iz budžeta Grada Smedereva. Stavovi izneti u podržanom medijskom projektu nužno ne izražavaju stavove organa koji je dodelio sredstva.
